Over deze blog heb ik heel lang nagedacht en er zitten over piekeren. Ik kreeg mijn hoofd maar niet stil 😉
Alle gekheid op een stokje - de bedoeling van deze blog is uiteraard om je te helpen om minder te piekeren en je tips aan te reiken om je denkmodus uit te schakelen. De blog komt op vraag van één van de volgers van De Zelfzorg Expert, omdat ze even een periode had waarop het wat moeilijker was om die piekergedachten de kop in te drukken. Niet alleen zij bleek er last van te hebben, want op het moment dat ze mij de vraag stelde, kreeg ik van meerdere mensen berichtjes die aantoonden dat ze "gek" werden van hun eigen gepieker.
Veel nadenken is gezond
Wie mij een beetje kent weet dat ik het gangbare wel eens in vraag durf te stellen. Om de één of andere reden is in onze maatschappij de overtuiging ontstaan dat veel nadenken niet gezond is. Daarbij leggen we onze gedachten onder een mega vergrootglas en zoeken we naar de bevestiging dat we niet "normaal" zijn of dat er iets mis is met ons. Bij deze wil ik even heel duidelijk maken dat het gezond is om veel na te denken.
Ik weet natuurlijk niet hoe dat voor anderen is - helaas (of gelukkig) kan ik nog geen gedachten lezen -, maar ik weet wel dat ik zelf ook altijd over iets aan het nadenken ben. Ik stel me eerlijk gezegd de vraag of het mogelijk is om niet te denken. Een hoofd dat helemaal leeg is, dat heb ik bij mijn weten nog nooit ervaren.
Nu ja, we kunnen hier uren over filosoferen en misschien maak ik mezelf alleen maar wijs dat het gezond is om na te denken. Maar het feit is dat ik mij goed voel bij hoe mijn hoofd werkt en ik geloof dat het belangrijk is dat iedereen voor zichzelf een evenwicht moet vinden waarbij hij of zij zich goed voelt. Er bestaat namelijk geen referentiekader dat een getal kleeft op het aantal gedachten dat je mag hebben. En je kan niet vergelijken met de andere of jij nu meer of minder nadenkt. De term "normaal" is trouwens ook al een lastige, want als je geen referentiekader hebt, dan kan je ook geen norm bepalen.
Wanneer wordt nadenken dan ongezond?
Als je op zoek gaat naar een evenwicht, wil dat zeggen dat de balans al wel eens durft overhellen naar de ene of de andere kant. Zoals ik hierboven aangaf is het gezond dat je nadenkt. Van zodra je echter constant zit te piekeren en je bij wijze van spreken gek wordt van de gedachten in je hoofd, dan moet je even op de rem gaan staan.
Er zijn mensen die constant een maalstroom aan gedachten moeten verwerken. Als je het gevoel hebt dat je overweldigd wordt door alle gedachten in je hoofd en het lijkt alsof je hoofd op ontploffen staat, dan spreken we niet meer over nadenken, maar over piekeren en overdenken. Een aantal voorbeelden van ongezond veel nadenken:
Piekeren haalt je weg uit de realiteit
Door te piekeren en de zaken te overdenken verlies je de voeling met het hier en nu. Je bent niet meer aanwezig in de realiteit van de dag, maar zit geblokkeerd in het verleden én in de toekomst. Het verleden blijf je herkauwen en over de toekomst maak je je zorgen. En dat verklaart waarom je vandaag zo moe bent, je geen rust vindt en je het allemaal even niet meer weet.
Het verleden herkauwen
Om tot zelfzorg te komen is zelfinzicht heel belangrijk. Daarom deel ik in deze blog heel wat voorbeelden. De eerste stap is namelijk bij jezelf patronen herkennen. Als je niet ziet wat er aan de hand is, kan je er ook niets aan doen. Het verleden herkauwen is zo een patroon dat soms als vanzelf opkomt en waarvan je je heel bewust dient te worden alvorens je er iets tegen kan beginnen. Als ervaren piekeraar deel ik hieronder enkele voorbeelden:
Herken je jezelf in deze voorbeelden? Welke piekergedachten kan je nog opsommen?
Zorgen over de toekomst
Piekergedachten over wat je wel of niet gezegd hebt en hoe de andere al dan niet gereageerd heeft houden je vast in het verleden. Naast het piekeren over het verleden, kan je ook piekeren over de toekomst. Dat is dan eerder door je allerlei zorgen te maken en rampscenario's te bedenken. Deze rampscenario's doen je geloven dat je problemen zal ervaren in de toekomst.
Welke zorgen over de toekomst malen in jouw hoofd?
Zet daarbij nog eens een hele rist aan takenlijstjes en het is niet verwonderlijk dat je moe en gestreseerd bent. Even voor de duidelijkheid: er zijn altijd periodes in het leven waarin je piekert of je zorgen maakt over de toekomst. Het is ook niet de bedoeling dat je vrij bent van zorgen of piekergedachten. Het wordt vooral lastig als je voornamelijk piekergedachten en zorgen hebt en er geen ruimte meer is voor rust en ontspanning.
Ik ga hier ook niet beweren dat het simpel is om uit je pierkmodus te komen. Laat ons zeggen dat het een kwestie is van nieuwe gewoontes aanleren. Zoals je onbewust steeds meer bent beginnen piekeren, kan je bewust leren om dat net minder te doen.
Daarom deel ik hieronder 6 tips om minder te piekeren.
1. Wees je bewust van je piekergedrag
Zoals ik hierboven al schreef is de eerste stap zelfinzicht. Wees je ervan bewust dat je aan het piekeren bent. Het piekeren is iets wat onbewust in onze gedachten sluipt en het neemt steeds meer plaats in ons hoofd. Ga jezelf niet terechtwijzen, maar als je voelt dat je te veel aan het piekeren bent, merk dat dan op. Zeg tegen jezelf: je bent weer bezig met piekeren. Laat het vermanende vingertje liefst achterwege, maar wees mild voor jezelf. Dat brengt ons naadloos bij tip 2.
2. Blijf mild voor jezelf
We zijn allemaal mensen en ergens lijkt het in ons DNA te zitten dat we heel streng zijn voor onszelf. Dat zie je ook aan de voorbeelden van het herkauwen en het zorgen maken over de toekomst. Je maakt jezelf wijs dat je niet goed genoeg bent of dat anderen negatieve gedachten over jou zouden hebben. Op zo'n momenten is het handig om de rollen even om te draaien. Stel dat je collega een "belachelijk figuur" zou geslagen hebben. Een collega die meestal heel rake opmerkingen maakt. Zorgt die ene opmerking er dan echt voor dat je die collega plots dom vindt of minder zal waarderen? Of zal je het eerder toeschrijven aan een slechte dag? Zo is dat ook voor jou. Waarom zou jij meteen alle krediet kwijt zijn, terwijl anderen meerdere kansen krijgen? Stop dus met jezelf allerlei negatieve eigenschappen toe te schrijven en wees even mild voor jezelf als je voor anderen bent.
3. Stel je piekergedachten in vraag
Deze tip gaat erover om nog méér na te denken. Het grote verschil is dat je gericht zal nadenken in plaats van je te laten meeslepen door je eigen horrorverhaal. Als je merkt dat je piekergedachten heel negatief worden, roep jezelf dan een halt toe. En stel je de vraag of jouw gedachten überhaupt kloppen. Wees nu eens heel eerlijk: hoe realistisch is het rampscenario dat je nu in je hoofd hebt? Telkens je gedachten afdwalen in de negatieve spiraal, breng je ze liefdevol terug naar de realiteit. Je zal zien dat de realiteit quasi nooit zo dramatisch is als jij denkt.
4. Leid je gedachten af
Je zal mij nooit horen zeggen dat je moet stoppen met denken. Zoals ik eerder al schreef kan ik dat zelf ook niet. Het zou nogal misleidend zijn van mij als ik jou advies zou geven in iets wat ik zelf niet kan. Ik heb geleerd dat het helpt om je gedachten af te leiden. Vervang je piekergedachten door iets anders. Ga iets doen waardoor je hoofd niet meer de kans krijgt om te piekeren. Bij mij helpt het bijvoorbeeld om paardrijlessen te volgen. Als ik op zo'n paard zit is er in mijn hoofd écht geen plaats meer om mij zorgen te maken over één of andere keuze die ik al dan niet gemaakt heb. Voorbeelden die anderen helpen om hun gedachten af te leiden: tuinieren, yoga, koken, wandelen, afspreken met vriend(inn)en, zwemmen, mediteren, een ritje met de moto, ...
5. Neem jezelf niet te serieus
Als ik je vraag om even heel eerlijk te zijn. Wat leveren jouw piekergedachten je dan op? Is het een gevoel van veiligheid? Iets wat je kent? Of misschien is het wel de bevestiging dat je intelligent bent als je informatie blijft vergaren? Wat als je die eindeloze gedachtenstroom gewoon even zou loslaten en jezelf iets minder serieus zou nemen? Wat als je jezelf zou toelaten om af en toe een iets niet te weten? En wat als het helemaal oké is als jij af en toe een heel domme opmerking maakt? Ook jij hoeft niet altijd op scherp te staan. Ook jij mag af en toe eens een steek laten vallen. Je bent daardoor niet minder belangrijk. Integendeel, het maakt je menselijker, het brengt ontspanning en plezier in je leven. Ik weet dat deze tip een uitdaging is. Maar probeer het toch maar eens, het is de moeite waard. Beloofd!
6. Leef in het nu
Zoals ik in het begin van deze blog schreef brengen piekergedachten je uit het heden. Door te piekeren zit je vast in het verleden en / of de toekomst. Je kan dus proberen te stoppen met piekeren en daardoor in het nu komen OF je kan in het nu leven en daardoor stoppen met piekeren.
In het nu leven, kan je doen door heel bewust bepaalde taken uit te voeren. Neem even een pauze, haal een paar keer diep adem en concentreer je op je ademhaling. Sta recht en blijf met je aandacht bij de bewegingen die je maakt. Stap bewust naar de deur, stap voor stap, voet voor voet. Als je zin hebt in een koffie, ga daar dan ook bewust mee om: stap bewust naar de koffiemachine, neem je tas en zie voor je hoe je die tas neemt, welke handelingen je daarvoor doet. Druk op de knop, en zeg in je hoofd op welke knop je duwt, waarom je dat doet, enz... Ga zo veel mogelijk in detail. Dit is pure mindfulness in de dagelijkse praktijk. Het helpt je om in het nu te leven en het zorgt ervoor dat er geen plaats is voor piekergedachten. Het lijkt benaal en misschien een beetje stom, maar het is ongelooflijk doeltreffend.
Ik hoop dat je hiermee al aan de slag kan om je hoofd leeg te maken. Naast deze tips zijn er nog andere zelfzorgtips die je kan toepassen en waarover ik eerder deze blog schreef. Ik schreef er ook een positieve affirmatie over, die voor veel mensen al heel wat rust gebracht heeft.
Zoals steeds ben ik mij ervan bewust dat het in theorie allemaal makkelijk gezegd is. Ik weet dat het in de praktijk allemaal niet zo simpel is. En dat is dan ook de reden waarom ik doe wat ik doe: omdat jij het niet alleen hoeft te doen.
De voorbeelden die ik gegeven heb zijn echte praktijkvoorbeelden uit mijn persoonlijk leven. Vroeger worstelde ik hier heel erg mee. Nu heb ik helemaal geen last meer van herkauwen en ik maak me veel minder zorgen over de toekomst. Dat wens ik jou ook toe.
Als je graag samen aan de slag gaat, maak dan vrijblijvend een afspraak. Als je liever zelf eerst nog wat experimenteert, dan kan je hier de gratis cursus zelfzorg voor beginners volgen. Als je andere hulpmiddelen nodig hebt, dan kan je een lekkere en heilzame thee bestellen in de zelfzorgshop en ik ben zelf grote fan van de Don't worry aromatherapie roller.
Als je nog iets anders nodig hebt, laat het dan gerust weten. Ik help je graag, als jij dat wil.
welke is voor jou de meest waardevolle tip?
