Zelfzorg. Wanneer dat woord valt, dwalen onze gedachten vaak af naar beelden van alleen zijn, van "me-time". Opladen in de stilte van een moment voor onszelf. Even de stekker eruit trekken, weg van alle drukte en verwachtingen. En ja, die momenten zijn bijzonder waardevol, een noodzakelijke adempauze voor onze al te drukke levens.
Maar wat als ik je vertel dat zelfzorg geen exclusief soloproject hoeft te zijn? Sterker nog, soms schuilt de meest waardevolle vorm van zorg eenvoudigweg in begrip, een warme hand op je schouder, of gewoon de stille, onvoorwaardelijke aanwezigheid van iemand die naast je blijft zitten terwijl jij even de weg kwijt bent.
Want wie je om je heen verzamelt, de mensen die je toelaat in je beperkte kring, dat maakt een wereld van verschil. Het is de veilige haven waar je kan aanmeren als de storm van het leven te hevig wordt.
Waarom denken we steeds dat we alles alleen moeten kunnen?
Mijn generatie is opgegroeid in een cultuur die autonomie en zelfstandigheid hoog in het vaandel draagt. 'Trek je eigen plan', 'wees sterk en onafhankelijk', 'houd je emoties onder controle', 'niet klagen, voortdoen' – het zijn onuitgesproken mantra's die diep binnen in ons geworteld zitten.
En ergens klinkt dat nobel, die zelfredzaamheid. Het geeft een gevoel van controle en competentie. Het is zelfs één van mijn meest belangrijke waarden. Maar het kan ook verstikkend worden. Want wat gebeurt er als je het even écht niet weet? Als je hoofd overloopt, je lichaam moe is, en je het gevoel hebt te verdrinken in de overweldigende oceaan van alles wat je 'zou moeten' kunnen?
Een andere belangrijke waarde is te allen tijde het evenwicht bewaren. Of in elk geval het evenwicht in zicht hebben. Wanneer je even uit balans bent, beseffen van waar dit komt en je blik reeds richten op het vooruitzicht dat jouw evenwicht in de nabije toekomst hersteld zal raken.
De realiteit is dat veel mensen zich schamen om hulp te vragen. Ze leven in de overtuiging dat dit zwak is en daarbij voelen ze de angst om als 'lastig' of 'overdreven' gezien te worden. En dus blijven ze in stilte verder doen, in de overtuiging dat ze weten wat ze moeten doen om hier uit te geraken, maar er in realiteit niet in slagen. Terwijl juist het openstellen, het delen van onze kwetsbaarheid vaak de sleutel is naar herstel.
Echte zelfzorg is soms de moed vinden om met een trillende stem te durven zeggen: "Ik heb je even nodig." Het is durven toegeven dat we ook maar gewoon een mens zijn, ook al zouden we liefst allemaal superkrachten hebben.
We zijn niet gemaakt om het gewicht de wereld op onze schouders te dragen.
Als mens hebben we nood aan verbondenheid. Met onze naasten, maar ook met onszelf. We zijn in de basis sociale wezens, kijk maar terug doorheen de geschiedenis.
Een veilige omgeving – of het nu een liefdevolle partner is, een trouwe vriend(in), een warme familie, of een begripvolle therapeut – is als een rustpunt in het oog van de storm. Het is de plek waar je helemaal jezelf mag zijn, met al je imperfecties en kwetsbaarheden. Waar je je masker mag afzetten en je niet hoeft te schamen voor je tranen of je onzekerheden.
In zo'n omgeving word je aangemoedigd om je verhaal te delen, wetende dat je gehoord en gezien wordt zonder oordeel. Je vindt de kracht om je verdriet te erkennen, waarbij je beseft dat je niet alleen bent in je strijd. En soms vind je simpelweg de troost van een stille aanwezigheid, iemand die er gewoon is, zonder iets te hoeven zeggen of doen, maar wiens nabijheid op zichzelf al troost en steun biedt.
Dus de volgende keer dat je denkt aan zelfzorg, weet dan dat je het niet alleen hoeft te doen. Kijk om je heen. Wie zijn de supporters in jouw leven? Wie zijn degenen bij wie je je kunt opladen enkel en alleen door in hun buurt te zijn? Investeer in die relaties, koester die verbindingen. Want soms is de meest liefdevolle vorm van zelfzorg niet het afzonderen, maar juist het durven benoemen, delen en daardoor jouw persoonlijke evenwicht herstellen.
Ik herhaal en blijf het telkens weer herhalen:
ZELFZORG MOET JE ZELF DOEN, MAAR NIET ALLEEN.